Nếu như Phoenix là ánh sáng và sự sống của vũ trụ, thì Dark Phoenix đại diện cho quyền lực và sự hủy diệt. Phoenix trở thành Dark Phoenix một khi nó bị những cảm xúc của con người che mờ lương tri. Lúc này Phoenix mạnh mẽ nhất, nhưng đồng thời cũng là hiện thân của quỷ dữ. Nó khao khát quyền năng và tàn phá. Hoàn toàn không thể kiểm soát, nó là một lực lượng nằm ngoài những ràng buộc lương tâm của loài người. Khi Dark Phoenix bay vào không gian, hình dáng một con chim lửa của nó có thể nhìn thấy từ khắp vũ trụ, thậm chí có thể gây sự chú ý của Chúa Trời. Lilandra từng nói rằng Dark Phoenix có thể phá hủy mọi sự tồn tại.

Dark Phoenix bắt đầu xuất hiện trong Dark Phoenix Saga (Truyền thuyết Phượng Hoàng Bóng Tối). Dưới những ảo giác tâm linh của Mastermind, Phoenix (tự cho là Jean Grey) đã gia nhập tổ chức Inner Circle của hội Hellfire Club với cái tên Black Queen. Nhóm X-Men cố gắng cứu 'Jean', nhưng những ảo giác của Mastermind đã khiến Black Queen nhìn họ thành những kẻ thù trong quá khứ - những cuộc khởi nghĩa, những nô lệ. Tin tưởng rằng những ảo giác sẽ đánh lừa được 'Jean', Mastermind giết Scott Summers trước mặt cô. Hành động khinh suất của Mastermind đã giải phóng 'Jean' khỏi những ảo ảnh. Cô cứu các Dị nhân và điên tiết với Mastermind. Những ảo giác của hắn đã làm Phoenix khám phá ra những cảm xúc tối tăm của con người: tham lam, quyền lực, giận dữ, tàn phá, và sự khao khát vô hạn. Các Dị nhân đánh bại Inner Circle, nhưng cơn thịnh nộ của Phoenix đã bùng phát. Cô ta trở mặt với Mastermind và cho hắn thấy quyền năng tối thượng của mình. Lúc này Mastermind không còn kiểm soát được tình hình nữa.

Các Dị nhân tiếp cận Phoenix, vẫn nghĩ đó là Jean, nhưng dưới lốt vỏ người phụ nữ họ quen biết và yêu mến giờ đây là một Dark Phoenix. Cô ta say sưa với sức mạnh và quyền năng hủy diệt vừa tìm thấy. Cô tấn công và dễ dàng khuất phục các dị nhân; tuy nhiên, cô không giết họ mà chỉ bay vào không gian để thoả mãn sự thèm muốn. Dark Phoenix lao vào một ngôi sao ngoài Thái Dương hệ và nuốt chửng nó. Ngôi sao bị hủy diệt cùng với năm tỉ cư dân.

Dark Phoenix trở lại Trái Đất, khao khát và hăm hở khám phá thêm những cảm xúc của con người. Cô ta đến nhà cũ của Jean và lại đụng độ với nhóm X-Men. Lần này các dị nhân - bao gồm cả giáo sư Xavier và phần ý thức của Jean - khuất phục được Dark Phoenix. Đúng lúc đó họ bị chuyển dịch lên tàu của người Shi'ar. Người Shi'ar định hành quyết Jean vì đã phá hủy một hành tinh. Các Dị nhân chiến đấu để cứu Jean, nhưng cuối cùng Dark Phoenix một lần nữa trỗi dậy, mặc dù còn yếu ớt. Ý thức của Jean đã kịp giữ lại quyền kiểm soát Dark Phoenix, đủ để người Shi'ar có thể kích hoạt vũ khí. Cuối cùng cô tự làm cho mình tan biến vào không trung.

Những năm về sau, mỗi khi năng lực của Jean bùng nổ, các đồng đội của cô lại e sợ một sự trở lại khác của Dark Phoenix, mặc dù Dark Phoenix thực sự chưa bao giờ là Jean. Sau một lần tái nhập với Phoenix Force, Jean đã trông thấy nhũng ký ức của Dark Phoenix và lương tâm cô luôn bị đè nặng về cái chết của năm tỉ người.

Lần gần nhất Dark Phoenix xuất hiện dưới hình dạng của chim Phượng Hoàng là trong loạt truyện ngắn Phượng Hoàng: Bài ca cuối cùng.